Leczenie zeza jest trudnym i złożonym procesem. Wymaga nie tylko sporej cierpliwości od pacjenta, ale także dużego doświadczenia od lekarza prowadzącego. Ważnym czynnikiem warunkującym skuteczność procesu leczenia jest możliwie wczesna diagnostyka zeza. Szybkie rozpoznanie choroby zezowej i rozpoczęcie leczenia może przynieść oczekiwane efekty. Dziś skupimy się na metodach leczenia zeza, które są stosowane u dzieci oraz dorosłych.
Jak przebiega leczenie zeza u dzieci?
Omawiając leczenie zeza u dzieci należy podzielić je na zachowawcze oraz operacyjne. Jeśli chodzi o leczenie zachowawcze, to opiera się ono na doborze odpowiednich szkieł okularowych, których zadaniem jest wyrównanie wady wzroku. Innym sposobem, stosowanym w leczeniu niedowidzenia, jest zasłanianie lepiej widzącego oka. Jeżeli zastosowane metody zachowawcze nie przynoszą oczekiwanego rezultatu, to konieczny jest zabieg operacyjny. Jego celem jest poprawa równowagi mięśniowej. Wynikiem operacji zeza rozbieżnego lub zbieżnego ma być wyrównanie siły działania tzw. mięśni okoruchowych. Dzięki temu gałki oczne będą mogły poruszać się równolegle.
Operacja zeza polega na osłabieniu zbyt mocno działających mięśni oraz wzmocnieniu mięśni, które działają zbyt słabo. Wzmocnienie można osiągnąć przez skrócenie mięśnia. Osłabienie mięśnia osiąga się przesuwając go ku tyłowi. Zabieg operacyjny jest planowany w momencie, kiedy udało się wyeliminować niedowidzenie w znacznym stopniu i rozpoczął się proces przywracania prawidłowego widzenia obu oczu. Przed podjęciem decyzji o operacji lekarze starają się wykorzystać wszystkie dostępne metody nieoperacyjne.
Operacja zeza może być przeprowadzona na jednym lub obu oczach. Jej przebieg może być jednoetapowy lub wieloetapowy. Jest to zależne od rodzaju i kąta zeza. Zabieg przeprowadzany jest w znieczuleniu ogólnym. Rekonwalescencja po zabiegu trwa 3-5 tygodni.
Jak przebiega leczenie zeza u dorosłych?
Niestety w przypadku dorosłych rokowania co do efektu operacji zeza są dużo gorsze niż u dzieci. W przypadku oczu niedowidzących po zabiegu może wystąpić zez następczy (hyperefekt lub podwójne widzenie). Po operacji zeza zbieżnego w niedługim czasie może pojawić się zez rozbieżny. Jest to spowodowane brakiem kontroli ośrodków korowych nad ustawieniem oka niedowidzącego. Dlatego też decyzja o operacji jest podejmowana z wielką ostrożnością. Przy dobrej ostrości wzroku istnieje ryzyko, że po operacji może pojawić się podwójne widzenie. Ma to miejsce szczególnie po operacji zeza zbieżnego. Przed operacją pacjent jest poddawany badaniu, które w dużym stopniu pomaga zapobiegać i przeciwdziałać tzw. dwojeniu pooperacyjnemu. Oczywiście warto podkreślić, że bardzo dużo zabiegów operacyjnych kończy się pozytywnym rezultatem. Operacja zeza u dorosłych przeprowadzana jest w znieczuleniu ogólnym. Rehabilitacja po zabiegu trwa średnio 3-5 tygodni.
Istotne jest zrozumienie, że leczenie zeza u dorosłych jest równie ważne jak w przypadku dzieci. Prawidłowo dobrane leczenie może usunąć subiektywne objawy oraz zaburzenia wzroku, które uniemożliwiają normalne funkcjonowanie. Nie można też lekceważyć wskazań kosmetycznych do leczenia zeza. Szczególnie w przypadku młodych ludzi zez może być powodem kompleksów, niskiej samooceny oraz depresji.
